روش‌شناسی مطالعات مقایسه‌ای عرفان

روش‌شناسی مطالعات مقایسه‌ای عرفان کتاب روش‌شناسی مطالعات مقایسه‌ای عرفان به قلم مصطفی ملکیان به معرفی و بررسی مواردی اعم از اهمیت انتزاع و انضمام در عرفان عملی، سیر و سلوک عرفانی و تفاوت مطابقت و سازگاری می‌پردازد. در بخشی از کتاب روش‌شناسی مطالعات مقایسه‌ای عرفان می‌خوانیم: آیا تجربه عرفانی غیر از اینکه شادی یا سرور و ابتهاج عارض انسان می‌کند موجودی را هم کشف می‌کند که انسان عارف آن موجود را کشف نکرده است و از آن غافل است و یا اینکه فقط جنبه احساس و عاطفه و هیجان دارد؟ یعنی به تعبیر خیلی ساده آیا در تجارب عرفانی، ما فقط دست‌خوش یک هیجان شدید یا مجموعه‌ای از هیجانات شدید می‌شویم و یا علاوه بر این به یکی از واقعیت‌های جهان هستی هم علم پیدا می‌کنیم. ممکن است کسانی بگویند غیر از این دو مورد، در تجربه عرفانی یک اراده هم محقق می‌شود؛ یعنی اراده رفتن به سوی آن موجود، یا اراده وصال آن موجود، و یا اراده‌ی فانی شدن در آن موجود نیز در انسان پدید می‌آید. ممکن است تجربه عرفانی، هر سه یا هر دو یا یکی از این‌ها را داشته باشد. نکته مهم در اینجا این است که کسانی که مدعی می‌شوند تجربه عرفانی جنبه معرفتی دارد، می‌خواهند به این نکته اشاره کنند که که یک «کشف از واقع» هم در آن هست. معرفتی دانستن تجربه عرفانی یعنی انسان در ضمن تجربه عرفانی به واقعیتی پی می‌برد که قبلا به آن واقعیت پی نبرده بود. قبل از ادامه بحث از همین‌جا می‌توان فهمید که اگر تجربه‌های عرفانی را با هم مقایسه کنیم، یک وجه مقایسه می‌تواند این باشد که کدام یک از تجربه‌های عرفانی موصل به واقع هستند و کدام موصل به واقع نیستند، کدام کاشف از واقع‌اند و کدام کاشف از واقع نیستند. لذا می‌توان تجربه‌های عرفانی را از این جهت مقایسه کرد. اما آیا می‌توان سیر و سلوک‌های عرفانی را هم از این لحاظ مقایسه کرد؟ کلمات کلیدی: مطالعات عرفان، عرفان اسلامی، عرفان چیست، عرفان اسلامی چیست، سیر و سلوک و عرفان، سیر و سلوک معنوی، نظام عرفانی، طریقت در عرفان، درباره عرفان، مکتب عرفان، برچسب‌ها: مطالعات عرفان، عرفان اسلامی، عرفان چیست، عرفان اسلامی چیست، سیر و سلوک و عرفان، سیر و سلوک معنوی، نظام عرفانی، طریقت در عرفان، درباره عرفان، مکتب عرفان