بازنویسی اخلاق ناصرى

خواجه نصیرالدّین طوسى کتاب ((اخلاق ناصرى )) در سال 633 هجرى قمرى به دست تواناى خواجه در سن 37 سالگى تالیف شده است . وى در ابتداى کتاب ، حمد و ثناى الهى را به جاى آورده و صلوات و تحیّات نثار روح مطهر حضرت رسالت پناه و اهل بیت عصمت و طهارت - علیهم الصلوة والسلام - نموده و آنگاه به علّت نوشتن و مکان تاءلیف کتاب پرداخته و مقدمه اى در باب حکمت تقدیم مى نماید. وى حکمت را به دو بخش ((علمى و عملى )) تقسیم نموده وآیه اى را از قرآن مجید شاهد مى آورد که هرکس بتواند حکیمى کامل و انسانى فاضل شود،مقامى بلند دارد(7). سپس حکمت علمى (نظرى ) را به سه بخش یعنى ((ماوراءالطبیعه (متافیزیک )، ریاضیات و طبیعیات )) تقسیم نموده و به شرح اصول هرکدام مى پردازد و آنگاه حکمت عملى را نیز به سه بخش یعنى ((تهذیب اخلاق ، تدبیر منزل و سیاست مدن )) تقسیم نموده و مبادى اعمال شایسته و پسندیده را ذکر مى نماید. و در پایان ، فهرست مطالب کتاب خود را بیان نموده و قبل از ختم کتاب ، متذکر مى شود که آنچه در این کتاب تحریر مى افتد از جوامع حکمت عملى ،بر سبیل نقل و حکایت و طریق اخبار و روایت از حکماى متقدم و متاءخر بازگفته مى آید بى آنکه در تحقیق حق و ابطال باطل شروعى رود یا به اعتبار معتقد ترجیح راءیى و تزییف مذهبى خوض کرده شود. پس اگر متاءمل را در نکته اى اشتباهى افتد یا مسئله اى را محل اعتراض شمرد باید بداند که محرّر آن صاحب عهده جواب و ضامن استکشاف از وجه صواب نیست . و آنگاه براى همگان خواستار توفیق از درگاه حىّ منان و منبع فیض رحمت و مصدر نور هدایت گردیده است . این جانب به دلیل صعوبت فهم کلمات ومحتویات ارزشمند این کتاب که بر اساس ‍ نثر فارسى ، هفتصد سال قبل نوشته شده و به منظور محروم نشدن عدّه زیادى که آشنایى با این شیوه را ندارند، با قلّت بضاعت ولى با جدیتى تمام اقدام به اقتباس از این کتاب نموده واکثر مطالب آن را در شبهاى ماه مبارک رمضان و با وضو و رو به قبله نوشته ام . به امید آنکه خدمتى محسوب گردد و بزرگان اهل تمیز،خطاهاى آن را با دیده عفو و اغماض بنگرند و با یادآورى آنها ما را مرهون الطاف خویش نمایند و امیدواریم که خداوند متعالى دولت کریمه اى را که محصول خون پاک هزاران شهید پاکباخته راه او است و پیشواى آن حکیمى بزرگ و ادیبى گرانقدر و فقیهى جامع الشرائط و پیرو راه امام بل امام رهروان است ، حفظ فرماید و آرزوهاى بلند او را جامه تحقق بپوشاند. والسلام علینا وعلى عباداللّه الصّالحین . سیدمحمد رضا غیاثى کرمانى اسفند 1373 حق نشر آزاد