توضیحات
یک سده پیشتر، فروید روانکاوی را جزو آنچه خود بهعنوان «سه بیماری خودشیفتگی» توصیف کرده بود، دانست. نخست، کوپرنیک نشان داد که زمین به دور خورشید میچرخد و بدینترتیب انسانها از جایگاه مرکزیشان در کیهان محروم شدند. سپس داروین نشان داد که ما محصول تکاملایم و مکان ممتازمان در میان جانداران از ما سلب شد. سرانجام فروید با آشکار کردن نقش برتر و مسلط ناخودآگاه در فرایندهای روانی نشان داد که نفس، حتی سرور خانه خویش نیز نیست. امروزه بهنظر میرسد پیشرفتهای علمی حقارت بیشتری را بهارمغان آوردهاند: ذهن صرفا یک ماشین پردازش داده هاست و احساس آزادی و استقلال ما تنها «توهم یک کاربر» است. ظاهرا در مقایسه با این دستاورد، روانکاوی محافطهکارانهتر بود. حق تکثیر : مقاله - ضمیمه اعتماد ، ۶ آبان ۱۳۸۸ : ص ۶ - ۷