هشیاری تاریخی : نقد غربزدگی جلال آل احمد
- نوع فایل : کتاب
- زبان : فارسی
- نویسنده : داریوش آشوری
Description
. مقاله‌یِ «هشیاریِ تاریخی» سی و هشت سال پیش از این، در زمانِ زندگانیِ جلالِ آلِ احمد، در نقدِ کتابِ غربزدگی نوشته شده است. این مقاله را من در سالِ ۱۳۴۶ در نشریه‌یِ بررسیِ کتاب منتشر کردم و همان سال در مجلّه‌یِ خوشه به سردبیریِ احمدِ شاملو دو باره چاپ شد. سپس در سالِ ۱۳۷۵ در مجموعه‌یِ مقاله‌یِ ما و مدرنیّت، جای گرفت و در آن مجموعه دو بار تاکنون چاپ شده است. باری، این مقاله در مجموعه‌یِ کارِ قلمیِ من جایِ ویژه‌ای دارد و شاید در تاریخِ اندیشه‌یِ روشنفکرانه‌یِ ما نیز، دستِ کم از یک نظر، برایِ خود جایی داشته باشد. زیرا این نخستین مقاله در نقدِ غربزدگی ست. از نظرِ شیوه‌یِ نقد و نگرش نیز یکی از نخستین مقاله‌هایِ نوعِ خود در زبانِ فارسی ست که در آن شیوه‌یِ نقدِ عقلانی و علمی می‌خواهد زبان باز کند. پس از انقلاب تاختن به آلِ احمد و نقدِ غربزدگی یکی از رایج‌ترین سوژه‌هایِ روشنفکرانه شد. امّا ده سال پیش از انقلاب، در جامعه‌ای که نگاهِ عقلی و تحلیلی در آن هنوز چیزی بسیار کمیاب و در آن فضایِ هیجان و احساسات چه‌بسا چیزی پرت و گمراه به نظر می‌آمد، این مقاله می‌خواست چنین نگاهی داشته باشد و اگرچه سر‑و‑صدایی هم کرد و کسانی به زبان آن را ستودند، ولی خطِ نقدِ تحلیلیِ آن دنباله‌ای نداشت. منبع مقاله: نشریه بررسی کتاب، سال ۱۳۴۶
