توضیحات
کتاب«نظامی، شاعر بزرگ آذربایجان» قسمتی از کتاب«مسائل ادبیات دیرین ایران» می باشد که صدیق در سال 1351 مجموعهی مقالات آن را از میان آثار پژوهشگران آذربایجان شوروی، انتخاب و به فارسی ترجمه و با افزایشهای لازم انتشار داده است. توجه خاورشناسان روس به نظامی و خلاقیت او از دههى سوم سدهى نوزدهم میلادى جلب شد اما بیشترین کارها در این زمینه، در اوایل سدهى حاضر میلادى انجام گرفت. در میان این همه پژوهشها، کتاب«نظامی، شاعر بزرگ آذربایجان» اثر «ی.ا.برتلس» خاورشناس نامی روسى که در سال 1940 از چاپ درآمد، به تمامی اهمیتى دیگر دارد. یوگنی برتلس که سالها دربارهى نظامی مطالعه و تحقیق کرده و در«دایرة المعارف اسلام»(ج 3، ص 1002- 1003 ) نیز تحقیقات خود را در این خصوص منتشر ساخته بود، در کتاب حاضر تجزیه و تحلیل علمی و دقیق آثار نظامی را بنیان میبخشد و دادههاى نوینى به جهان نظامی شناسى ارزانى میدارد. از جمله این که به تحلیل علمی تک تک مثنویها و تغزل نظامی میپردازد و مسایل اجتماعى مورد توجه او را از منظومهها بیرون میکشد و عناصر فلسفى تفکر نظامی را تحلیل میکند و به تحقیقات نوین نظامی شناسی، اساسى استوارانه میبخشد. ترجمهى حاضر از روى متن ترکى آذرى که زیر نظر پروفسور محمد عارف داداش زاده و به دست ز.عبداللهیف و به تصدیق آکادمی علوم آذربایجان شوروى و در سال 1940 چاپ شده، به فارسى آمده است و با متن روسى مقابله گردیده است. حق تکثیر: انتشارات پیوند، 1355