حاج سیاح ٬ سفرنامه نویسی معلم اخلاق و واضع لغت
- نوع فایل : کتاب
- زبان : فارسی
- نویسنده : عبدالمحمد روح بخشان
Description
. هدف اصلی حاج سیاح در نگارش سفرنامه اطلاع رسانی و تا اندازه ای آموزش بوده است و از آنچه تا اینجا گفته شد معلوم می شود که در این کار موفق بوده و به هدف خود دست یافته است. بسیاری از اصطلاحاتی که وضع کرده وارد زبان فارسی شده اند ٬ و بسیاری از نهادها و تأسیساتی که وصف کرده است در ایران پدید آمده اند و چنان وارد زندگی روزانه جامعه شده اند که کمتر به بیگانه بودنشان گمان می رود. البته شماری از کلمات و اصطلاحات بیگانه که به کار برده است همچنان بیگانه مانده اند مثل غالب کلمات روسی و یونانی. اما سفرنامه در مجموع اثری موفق است و در میان منابعی که به معرفی فرهنگ اروپایی پرداخته اند جایگاه خاص دارد. حاج سیاح که خود را در برابر فرهنگ و تمدن غرب « تازه از فرنگ بازگشته های بی مایه » برخلافِ باخته اند ٬ عاقلانه در برابر هر پدیده خارجی می اندیشد و چون با آن سر و کار می یابد می کوشد تا نامی معقول برای آن بیابد یا وصفی ساده از آن به دست دهد. زبان سفرنامه گاهی تلگرافی می شود ٬ چنان که در صفحه ٬٩٦ و حتی گاهی جمله ها بدون فعل ساخته شده اند. اما ٬ در مجموع ٬ زبان سفرنامه رو به شفافیت و پختگی دارد و حتی کلمات خارجی مثل موزه و بانک چنان در آن جا می افتند و به کار می روند که گویی غریبه نیستند. درس دیگری که از این کتاب گرفته می شود و به وجه اخلاقیِ آن مربوط می شود اتکای به نفسِ مؤلف و صراحت لهجه اوست. حق تکثیر : ضمیمه شماره ۲۱ فصلنامه نامه فرهنگستان - تهران ٬ خرداد ۱۳۸۴
