سیر تحول کتاب مقدس

کتاب مقدس یکی از پرنفوذترین، تأثیرگذارترین و پر تیراژترین کتاب ها در طول تاریخ بشر بوده است؛ به طوری که همه یا بخش هایی از آن به بیش از 90درصد از زبان های دنیا ترجمه شده، به علاوه، آثار فراوانی نیز درباره آن نوشته شده است. از جمله به زبان فارسی که تاکنون قریب دویست کتاب پیرامون کتاب مقدس به نگارش درآمده است، اما نویسنده از وجود کتابی که عهده دار بحث درباره سیر تحول کتاب مقدس باشد بی اطلاع است. در این کتاب، چگونگیِ تدوین و شکل گیری کتاب مقدس و انواع دست نوشته های عبری و یونانی آن و هم چنین نظریه های گوناگون دربارة منابع کتاب مقدس که عمدتاً توسط پژوهش گران غربیِ باورمند مطرح و ارائه شده به تفصیل مورد بحث قرار گرفته است. البته نظریات یهودی و یا مسیحی فارسی زبان نیز لحاظ شده است. عناوین این کتاب در شش فصل آمده است که به ترتیب شامل «آشنایی با کتاب مقدس»، «وحی و الهام؛ کتاب و کتابت»، «نقادی کتاب مقدس»، «فریضه منابع کتاب مقدس»، «نسخه های کتاب مقدس» و «آیا کتاب مقدس تحریف شده است» می شود. در فصل سوم این کتاب در بخشی از مطلب تاریخچه نقد کتاب مقدس آمده است: «با به پایان رسیدن قرون وسطی، اروپا عصر جدیدی را تجربه نمود. از شاخصه های این عصر غالب بودن خرد و عقل گرایی است. در همین دوران دیدگاه نقادانه ظهور نموده و حتی کتاب مقدس را نیز در بر گرفت و نقد کتاب مقدس(Biblical Criticism) توسط منتقدین در الهیات پدید آمد. منتقدین کتاب مقدس خود چند دسته اند، گروهی بیشتر به نقد عهد عتیق پرداختند و دسته ای دیگر عهد جدید را مورد توجه قرار داده اند، عده ای هم کل کتاب مقدس را مورد نقد قرار داده اند. منتقدین عهد عتیق خود نیز چند طبقه اند: برخی اصلا آنچه را که در این قسمت آمده منکرند، گروهی دیگر بر آنند که بخش هایی از عهد عتیق واقعیت تاریخی نیست، مثلا منکر تاریخی اسارت یهود در بابل و یا بازگشت برخی هستند و عده ای هم کتاب پیدایش را یک (مجموعه افسانه) دانسته اند.»