تاریخ هیجده ساله آذربایجان: بازمانده تاریخ مشروطه ایران

. متن کامل اسکن شده «تاریخ هجده ساله آذربایجان» تألیف احمد کسروى از مهمترین کتب تواریخ معاصر به زبان فارسى است. این اثر روایت تاریخى مستند از رویدادها و حوادث بعد از انقلاب مشروطیت ایران از آغاز قیام رهاییبخش تبریز به رهبرى ستارخان و باقرخان و دیگر مجاهدین آذرى و گیلانى و بختیارى در برابر استبداد صغیر محمدعلى شاهى و ذکر این وقایع و مبارزات و رشادتها به تفصیل و کسب مجدد آزادى و فتح تهران تا قیام شیخ محمد خیابانى مى‏باشد.این اثر را می توان دنباله کتاب دیگر کسروی یعنی تاریخ مشروطه ایران دانست. کتاب حاضر در واقع ذیل و دنباله کتاب دیگر کسروى با نام «تاریخ مشروطه» است که باهم شامل شش بخش مى‏شوند. همانگونه که در کتاب آمده ، این مقطع از تاریخ ایران، داراى ویژگیها و خواصى است که قبل از آن تاریخ ایران فاقد آن بوده و کمتر اتفاق افتاده که مردم در صحنه آمده و ابراز وجودى کرده باشند. این فصل پرفراز و نشیب، که ناشى از پیروزى انقلاب مشروطه و تحول در بنیانهاى سنتى ملت و کشور ایران است، بعد از بمباران مجلس و تعطیلى موقت مشروطیت آغاز و تا کودتاى رضاخان ادامه مییابد. کسروى با محور قرار دادن حوادث آذربایجان، سیر تاریخى هجده ساله مشروطه را گزارش مى‏کند. او که نگاهى طرفدارانه به مشروطیت و تغییر نظامى سیاسى با شیوه‏هاى انقلابى دارد، در این کتاب بنا دارد، به عنوان نماینده روبه رشد طبقه متوسط ایران از حوادث تاریخى سخن بگوید و از این زمینه تاریخى و نیز ضروریات و مقتضیات اجتماعى براى تغییر اندیشه‏ها و مغزها و خردها و تغییر مناسبات اجتماعى کمال استفاده را ببرد. این پندار کسروى، نوعى سوسیالیسم تخیلى و دمساز شدن با شرایط اجتماعى بود که مى‏خواست خود را با اصلاحات رضاخان و کوشش وى در پیدایش طبقه جدید همراه کند. شیوه‏اى که کسروى در نگارش تاریخ هجده ساله بکار برده، با همه نقایصش، مقدمه‏اى است بر تاریخ‏نگارى نوین ایرانى. این شیوه که اختصاص به ایشان دارد، ناشى از جریان عمومى باستان‏گرایى و حد افراطى آن (شوونیستى) و احیاء ارزشهاى منفى آن که به صورت علاقه مفرط به فارسى‏نویسى و تکیه بر ادبیات قبل از اسلام است. با اینهمه تاریخ کسروى از شیوایى و روانى دلپذیرى برخوردار است و على‏رغم تجدیدنظر طلبى در شیوه تاریخ‏نویسى، اگر خوب دقت شود، *در مجموع این کتاب حاوی عکس ها و مستنداتی است که در کتب تاریخی دیگر یافت نمی شود.و حجم نسبتا بالای آن نیز بدلیل عکس های آن است. حق تکثیر: از فوت مولف بیش از 30 سال می گذرد.