در پیرامون خرد

در پیرامون خرد چراخرد را خوار می دارید؟.... است. خرد شناسنده نیک و بد و راست و کج و سود وزیانست. « خرد » گرانمایه ترین چیزی که خدا به آدمیان داده آدمی برگزیدة آفریدگان است، میوه آفرینش است. اینرا ما با دلیل روشن گردانیده ایم و باید پذیرفت. ولی این برگزیدگی بیش از هر چیز دیگر نتیجه آنست که آدمی دارای خرد است. آدمیان اگرخرد را بشناسند و پیروی از آن کنند، جا برای کشاکشها و دشمنیها که درمیانست نخواهد ماند و زندگانی به راه دیگری افتاده ، بیشتری از رنجها از میان خواهد رفت. در این دویست وسیصد سال در زمینه دانشها پیشرفتهای بیمانند رخداده و افزارهای بسیار شگفت آور پدید آورده شده که بیکبار زندگانی را زیر و رو گردانیده. ما امروز در تهران نشسته آواز از لندن میشنویم، مانند مرغان در هوا پریده در چند ساعت از اینجا تا مصر میرویم، نیروی برق را زیر دست داشته در کارهای خود سود از آن می جوییم. این همه دیگرگونیها که از راه پیشرفت دانشها پدید آمده اگر آدمیان خردرا بشناسند و آن را در زندگانی راهنمای خودگردانند، دیگرگونیهای بیشتر از این پدید خواهد آمد و زندگانی بیکبار رنگ دیگری خواهد یافت. لیکن جای افسوس است که آدمیان خرد را نمی شناسند و از آن سودجویی نمی توانند، در نتیجه همین نشناختن وسود نجستن، صدکشاکش ودشمنی درمیان خود میدارند، وشاهراه زندگانی راگم کرده ازخوشیهای جهان جز بهره کمی نمی یابند، و همیشه دچار رنج و آسیب میباشند. این زیانکشی بسیار بزرگی از آدمیان است. داستان آدمیان ازاین باره داستان کسانیست که درشب تاریکی دریک زمین ناهمواری راه می پیمایند، و چراغی راکه با خود میدارند، چون نمیدانند که چیست و چه سودی ازآن تواند بود، روشن نمیگردانند و از آن بهره مندی نمیخواهند. در همان تاریکی راه افتاده، خود را به رنج و سختی می اندازند. درمیان ایرانیان، نه تنها خرد را نمی شناسند و پروای آن نمیدارند، چون نامش درمیانست از دیر باز دسته هایی با آن دشمنی نموده اند. کتابهای فارسی پر از نکوهش خرد است و صوفیان و خراباتیان و باطنیان و همچنین بسیاری از کیشها، با آن دشمنی نشان داده اند کلمات کلیدی: اسلام، اعتقادات کسروی، روان، فکر آدم، ذهن انسان، خرد انسان، عقل انسان، برچسب‌ها: اسلام، اعتقادات کسروی، روان، فکر آدم، ذهن انسان، خرد انسان، عقل انسان